Soğuk Depoda Saklanacak Meyveler Hakkında Temel Bilgiler

Meyvelerin tazeliğini ve besin değerini korumak, özellikle büyük miktarda ürünü saklamak için son derece önemlidir. Bu noktada, meyveleri en iyi şekilde korumak ve saklamak için gerekli koşulları sağlayan soğuk oda paneli kullanılır. Ülkemizde toplanan meyveler taze olarak tüketildiği için genellikle soğuk hava depolarında saklanan meyve çeşidi azdır. Türkiye’de depolama koşullarının önem sırasına göre meyveler elma, üzüm, armut, portakal, limon, mandalina, şeftali, çilek, kayısı, kavun-karpuz ve muz olarak sıralanabilir.

Soğuk Depolama Nedir?

Soğuk depolama, düşük sıcaklık koşullarında meyve ve sebzelerin tazeliklerini koruyarak raf ömrünü uzatma yöntemidir. Bu yöntem, meyvelerdeki enzim aktivitesini yavaşlatarak bozulma sürecini geciktirir. İyi tasarlanmış soğuk depo panelleri, doğru sıcaklık ve nem seviyelerini sağlayarak bu amacı destekler.

Soğuk Depoda Hangi Meyve Nasıl Saklanmalı?

Elma

Ülkemizde soğuk depolarda en çok saklanan meyvelerin başında elma gelmektedir. Elma Haziran ayından Aralık ayına kadar hasat edilebilen bir meyvedir. Farklı elma çeşitlerinin hasat tarihlerinin farklı olabileceğini de unutmamak gerekir. Elmalar depolanmadan önce renk, boyut ve olgunluk durumuna göre sınıflandırılmalıdır. Farklı elma türlerinin farklı depolama gereksinimleri vardır. Ayrıca toplandıktan sonra kısa bir süre içinde depolanması, uzun süre düşük sıcaklıkta korunmaları için gereklidir. Sıcaklıktaki ani değişimler konusunda hassas olan bir tür olduğu için, depolama sıcaklığına yavaş getirilmelidir. Elmalar için soğuk depo koşullarında en ideal sıcaklık değeri 2°- 4°C arasındadır.

Üzüm

Soğuk hava depolarında en çok muhafaza edilen meyvelerden bir diğeri ise üzümdür. Tıpkı elma gibi Haziran ve Aralık ayları arasında hasat edilirler. Üzümler hasat edildikten sonra olgunlaşmaya devam etmez. Farklı üzüm çeşitlerine göre saklama koşulları değişiklik gösterebilmektedir. Ortalama 5 aya kadar soğuk hava depolarında -1° ile 0°C sıcaklıkta muhafaza edilebilir. Üzümlerin saklandığı depodaki bağıl nemin %90-95 civarında olması gerekir. Üzüm sapları ve salkımlarının nem kaybı sebebiyle yüksek neme sahip bir atmosferde saklanmalıdır.

Armut

Armut hasat sonrası çok hızlı değişim gösteren meyvelerden biridir. En iyi saklama yöntemi hasat edildikten sonra ön soğutma işlemine tabi tutmaktır. Sonrasında -1°C ile -2°C arasındaki %90-93 nem oranına sahip soğuk hava deposunda muhafaza edilebilir. Uygun koşulların sağlanması durumunda 1-6 ay arasında saklanabilir.

Portakal

Portakalın türüne bağlı olarak depo ömrü ve saklama sıcaklığı değişiklik gösterir. Soğuk hava deposundaki ideal ısı 4°C ile 10°C arasında ve nem oranı %75-90 civarında olmalıdır. Bu şekilde 1 ile 5 ay arasında muhafaza edilebilir. Ayrıca 5°C altında uzun süre depolanması portakalın tadında değişikliğe sebep olur.

Limon

Raf ömrü uzun meyvelerden biri limondur. Yeşil ve sarı limonlar farklı saklama koşulları gerektirir. Yeşil limon 10°C – 14°C arasında %85-90 nem oranına sahip odalarda 1-5 ay süreyle saklanabilirken; sarı limonlar 0°C ile 5°C arasındaki depolarda 2 ile 4 hafta arasında süreyle muhafaza edilebilir.

Mandalina

Türkiye’de üretilen mandalinalar ince kabukları sebebiyle nem kaybetmeye meyillidir. Bu sebeple soğutma amacıyla depolarda tutulmazlar. Lezzetinin bozulmaması için %75-80 oranında nemli ortamda 5°C – 10°C’de yaklaşık 1-1.5 ay süreyle depolanabilir.

Şeftali

Depolanmaya uygun şeftalilerin renklerinin gelişmiş olması ancak yumuşak olmaması gereklidir. İyi renk almamış şeftaliler 21°C – 24°C arasında 1.5 günde renk değiştirebilir. -1°C – 0 °C arasında %90 nem oranına sahip ortamda 2-4 hafta süreyle depolanabilir.

Çilek

Çilekler tamamen olgunlaştıktan sonra toplanması gereken bir meyvedir. Yumuşak ve ince bir yapıda olduğu için kısa sürede bozulma eğilimindedir. Depolama öncesinde bozulmuş çileklerin diğerlerinden ayrılması gereklidir. 0°C – 2°C ısı değerine ve %90 bağıl nem oranına sahip soğuk depoda 5-7 gün depolanabilir.

Kayısı

Soğuk depoda muhafaza edilmesi için uygun sertlikte toplanması gereken bir meyvedir. En uygun saklama koşulları 0°C – 4°C arasındaki %75-85 nem oranına sahip bir odadır. 1 ile 8 hafta arasında değişen bir sürede depolanması mümkündür.

Kavun

Soğuğa karşı hassas bir meyvedir. Türüne göre değişmekle birlikte 5-10°C arasında depolanabilir.

Karpuz

Karpuz tam olgunlaştıktan sonra hasat edilmesi gereken meyvelerden biridir. 15°C ısıya sahip odada 14 gün süreyle saklanabilir. Isının 7-10°C seviyelerine düşürülmesiyle 21 güne kadar depolanabilir. Ancak 7 derece altında saklanan karpuzda soğuk vurması meydana gelebilir.

Muz

Muzun saklama koşulları rengine göre değişmektedir. Sararmış muzlar 13 – 16°C ısıya sahip bağıl nem oranı %85-90 olan odalarda depolanmalıdır. Yeşil muzlar ise 11 – 14°C ısıdaki %90-95 bağıl nem oranındaki odalarda muhafaza edilebilir. Depolama süresi ise koşullara bağlı olmakla birlikte 10-30 gün arasındadır.